wróć do Akademia Wróżek


Trzy światy człowieka cz. I

Istnienie nie może być, właściwie mówiąc, ustanowione ani pojęte, ani nawet być może poznane, ale jedynie rozpoznane na podobieństwo terenu, który przemierzamy.

Gabriel Marcel
„Dziennik metafizyczny”

 

        Przedstawiając krótko sposób konstruowania i znaczenie magicznej wizji świata, spróbuję pokazać niektóre treści tej wizji. Spojrzymy na magię i sztuki mantyczne koncentrując się nie tyle na opisie wróżebnych działań, co na ich treści, znaczeniu i sensie jaki możemy tu odczytać. Sam akt dywinacji nie jest tylko zespołem pustych słów i gestów, wypełnia go głęboki sens, który nadaje mu wiara w istnienie określonego systemu odniesienia. Nauka i magia prezentują odmienne aspekty widzenia rzeczywistości. Sztuki mantyczne, systemy dogmatów religijnych niektóre działy nauki, są tylko wariantami tych dwóch podstawowych sposobów rzeczywistości. Pokazują te same zjawiska i fakty, ale w innym świetle, pokazują różnorodność możliwości znaczeń i relacji tego samego elementu z całością struktury.
        Uprzedzam zatem, że zaczynam opisywać świat w kategoriach paradygmatu magicznego. To co przedstawię, nie jest być może „obiektywną” rzeczywistością tylko jedną z propozycji jej interpretacji, pewnym sposobem widzenia świata i praw nim rządzących. Chcę pokazać świat widziany oczami magii XX wieku, jak można wykorzystać elementy pradawnej wiedzy o symbolach i rytmach natury, o ludzkiej psychice i egzystencji do budowania współczesnego nam imaginarium rzeczywistości. Innymi słowy poszukuję sposobów uaktualnienia przekazywanych przez tradycję systemów magicznych, próbuję dociec intuicyjnych źródeł poznania i ich roli w kształtowaniu się naszej wiedzy o człowieku i ludzkim świecie. Pokażę jak wychodząc od pierwotnej intuicji dotyczącej rytmu ludzkiej egzystencji, cykli przyrody oraz pierwotnego myślenia kategoriami opozycji tworzy się skomplikowany system Imago Mundi, czyli całościowa wizja świata, do której różnych form i aspektów odwołują się poszczególne sztuki mantyczne – astrologia, numerologia, Tarot, I Cing czy chirologia.
        Wszystkie nauki zwane humanistycznymi i inne, związane z człowiekiem, takie jak medycyna czy biologia, próbują ze swojej perspektywy zdefiniować przedmiot swoich badań – istotę ludzką. Wymaga to zwykle wpisania egzystencji ludzkiej w jakąś konwencję czasową, czyli pokazania życia człowieka jako procesu, w którym wyróżnić można pewne etapy. Omawiając systemy magiczne, za podstawę wizji życia ludzkiego przyjmiemy platońską koncepcję funkcjonowania człowieka w trzech światach, które nazwiemy indywidualnym (psychobiologicznym), społecznym i duchowym. Koncepcja ta jest powszechnie, choć nie zawsze świadomie, przyjmowana w kulturze europejskiej. Te trzy światy to zarazem imaginaria prymarne trzech wielkich systemów mantycznych: astrologii (świat indywidualny), numerologii (świat społeczny), i systemów opartych na losowaniu wyroczni (Tarot, Księga Przemian).

 

Ania Majchrowicz