wróć do Akademia Wróżek


Boże Narodzenie cz. II

Kolejnym elementem bożonarodzeniowej tradycji jest drzewko iglaste zwane choinką. W wielu kulturach uważane jest ono za źródło wszelkiego życia i odradzania się. Jest ono symbolem trwania i płodności, nadziei i długowieczności. Pierwszą wzmiankę o choince, jako symbolu bożonarodzeniowym znaleźć można w życiorysie Św. Bonifacego. W VII wieku brytyjski zakonnik Św. Bonifacy nawracając na chrześcijaństwo pogańskie ludy germańskie kazał ściąć olbrzymi dąb, któremu oddawano cześć. Upadający dąb zniszczył wszystkie pobliskie drzewa oprócz małej sosenki. Święty uznał to za znak niebios, a młode zielone drzewko za symbol Chrystusa i chrześcijaństwa. Według dawnych wierzeń, także ozdoby choinkowe miały swoje symboliczne znaczenie. I tak na przykład jabłka – miały nawiązywać do biblijnego jabłka Adama i Ewy, a narodziny Jezusa, odkupiciela pierworodnego grzechu sprawiały, ze owoc ten symbolicznie powracał na drzewo życia. Jabłko symbolizuje także zdrowie i urodę. Na naszym drzewku bożonarodzeniowym zawieszamy także lampki, jako symbol światła, w nawiązaniu do słów Jezusa, który często mówił o sobie, że jest światłością świata. Lampki i świeczki są też symbolem ogniska domowego. Z kolei gwiazda, którą umieszcza się na czubku choinki, ma nawiązywać do gwiazdy betlejemskiej i jest symbolem narodzenia i czystości, a także znakiem mającym wskazać drogę i pomóc członkom rodziny przebywającym poza domem w szczęśliwym powrocie. Jeśli zaś chodzi o inne ozdoby choinkowe, to łańcuch jest odpowiednikiem węża kusiciela i niewoli grzechu oraz miał na celu wzmacniać więzi rodzinne. Z kolei kolorowe bombki miały chronić dom od demonów i ludzkiej nieżyczliwości, aniołki to po prostu opiekunowie domu, a orzechy włoskie miały zapewnić dobrobyt i siły witalne. Wszystkie ozdoby choinkowe miały służyć wspomaganiu harmonii, zdrowia, powodzeniu i pomyślności.
Ze świętami wiąże się także jemioła. Już w starożytności, zwłaszcza w kulturze celtyckiej jemioła pospolita uważana była za dar bogów i przypisywano jej właściwości magiczne. Szczególnie rosnąca na dębach, uchodziła za roślinę świętą i miała wiele znaczeń. I tak dla starożytnych Celtów była symbolem Słońca i Księżyca, gdyż wiązało się to z corocznym, rytualnym, ścinaniem przez druidów krzaków zielonej jemioły rosnącej na dębach przy pomocy sierpa, wykonanego ze złota. Ponadto jako roślina wiecznie zielona, była uważana za symbol życia i płodności. Powieszona nad drzwiami miała zapewniać pokój, miłość i szczęście całemu domowi. Wierzono także, że pod jemiołą zwaśnione osoby łatwiej sie godzą, a zawarta przyjaźń jest bardzo trwała. Dzisiaj, zgodnie z dawną tradycją gałązki jemioły zawiesza się nad wigilijnym stołem, nad drzwiami frontowymi czy nad kominkiem, najpóźniej przed pojawieniem się pierwszej gwiazdki, a wigilijny pęk jemioły będzie nas chronić swoją dobroczynną mocą przez cały nadchodzący rok.
Inną magiczną rośliną ozdobną, która jest wykorzystywana do dekoracji mieszkań w okresie świąt Bożego Narodzenia jest ostrokrzew. Od zarania dziejów ostrokrzew uważany był za święte drzewo, przez co był przedmiotem kultu w wielu religiach. I tak np. uważany był za święte drzewo Saturna i Marsa, związane z żywiołem ognia, był poświęcony celtyckiej bogini obfitości, którą nazywano Habondia i bogu światła oraz był jednym z dziewięciu świętych drzew używanych przez starożytnych Celtów do palenia rytualnych ognisk. Według dawnych wierzeń ludowych ostrokrzew jest drzewem zapewniającym ochronę, odstrasza złe moce i duchy, a dzięki swoim ochronnym, kolczastym liściom jest odbierane jako drzewo wojownik i dlatego wykorzystywano je w charakterze strażnika.
Jeszcze jedną godną uwagi rośliną związaną z okresem bożonarodzeniowym jest Gwiazda Betlejemska inaczej zwana Poinsecją. Jest ona jedną z piękniejszych bożonarodzeniowych roślin. Już na cztery tygodnie przed Wigilią zarówno w domach jak i kościołach zaplata się wieńce adwentowe, które mają symbolizować czas, który pozostał do świąt Bożego Narodzenia. I taka kompozycja zazwyczaj składa się z gałązek świerku lub jodły, mchu, gwiazd betlejemskich, bombek oraz świec. Czerwone bądź kremowe gwiazdy betlejemskie z pewnością ożywią także każde mieszkanie stwarzając ciepłą i przytulną atmosferę w domu. I tak podczas długich, zimowych wieczorów przepięknie kwitnąca poinsecja wprowadzi do wnętrz naszych mieszkań pozytywną energię i radość oraz harmonię i spokój.
Z okresem świąt Bożego Narodzenia związanych jest wiele różnych wróżb, przesądów i legend. Pamiętajmy jednak o starym powiedzeniu ludowym „Jak w Wigilię, tak i przez cały rok", a że w każdym powiedzeniu ludowym zawsze ukryta jest jakaś mądrość życiowa, to dlatego lepiej nie kuśmy losu i przygotujmy sie dobrze do nadchodzących świąt Bożego Narodzenia i postarajmy się je przeżyć w zgodzie i miłości.

 

Jasnowidz Amala